ДАВЛАТ ТИЛИ БЎЙИЧА РАИС МАСЛАҲАТЧИСИНИНГ ҲУҚУҚ ВА МАЖБУРИЯТЛАРИ
-
Давлат тили бўйича маслаҳатчи ўз зиммасига юклатилган вазифаларни амалга оширишда Вазирлар Маҳкамасининг Давлат тилини ривожлантириш департаменти (кейинги ўринларда – Департамент деб аталади) билан ҳамкорликда иш олиб боради.
-
Давлат тили бўйича маслаҳатчининг асосий вазифалари қуйидагилар ҳисобланади:
-
Қўмита, шунингдек, унинг тизимидаги ҳудудий бошқармалар ва идоравий мансуб ташкилотларда маънавий-маърифий соҳага ва давлат тилига оид қонун ҳужжатлари ҳамда дастурлар ва “Йўл хариталари”нинг ижросини ташкил этишга кўмаклашиш;
-
Қўмита томонидан лойиҳалаштирилаётган норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар, марказий аппарат ҳамда ҳудудий бошқармалар томонидан чиқарилаётган хатларни имловий жиҳатини ва жумлаларининг тўғри тузилганлигини текшириб бориш. Ундан сўнг ҳам учраган хатолар ўзининг зиммасида қолиши;
-
маънавий-маърифий соҳага ва давлат тилига оид қонун ҳужжатларига сўзсиз риоя этилишини, маънавий-маърифий ишлар самарадорлигини ошириш борасидаги ишларни танқидий ўрганиш, бу борада аниқланган камчилик ва муаммоларни бартараф этиш юзасидан чора-тадбирларни амалга ошириш;
-
давлат тили тўғрисидаги қонун ҳужжатлари талабларига сўзсиз риоя этилишини таъминлаш бўйича жамоатчилик назоратининг самарали шаклларини жорий этиш юзасидан таклифлар ишлаб чиқиш ва уларнинг амалга оширилишида иштирок этиш;
-
маънавий-маърифий ишлар самарадорлигини ошириш ҳамда давлат тилини ривожлантиришга оид қонун ҳужжатлари лойиҳаларини ишлаб чиқиш жараёнида фаол иштирок этиш;
-
Қўмита, шунингдек, унинг тизимидаги ҳудудий бошқармалар ва идоравий мансуб ташкилотларда ходимларга давлат тилини чуқур ўрганишлари учун зарур шарт-шароитларини яратиш ҳамда давлат тилини кенг тарғиб қилиш ва ривожлантиришга, шу жумладан, “Ўзбек тили байрами куни”ни нишонлаш бўйича маданий-маърифий ва бошқа тадбирларни ташкил этиш;
-
географик ва бошқа топонимик объектлар, маданий мерос объектларига қонун ҳужжатларига мувофиқ ном берилиши борасидаги фаолиятини мониторинг қилиш ва бу борада аниқланган камчиликларни бартараф этиш юзасидан таклифлар киритиш;
-
жойлардаги барча ташқи ёзувлар, шу жумладан лавҳалар, эълонлар, реклама ва кўргазмали бошқа ахборот матнлари, ташқи реклама материалларининг давлат тили ва реклама тўғрисидаги қонун ҳужжатларига мувофиқ бўлишини таъминлашда иштирок этиш;
-
Қўмитада давлат тилини ривожлантиришга оид илмий-тадқиқот ишларини қўллаб-қувватлаш, илмий асосланган янги сўз ва атамаларни истеъмолга киритиш, замонавий атамаларнинг ўзбекона муқобилларини яратиш бўйича таклифлар киритиш.
-
Давлат тили бўйича маслаҳатчи ўз зиммасига юклатилган асосий вазифаларга мувофиқ қуйидаги ҳуқуқларга эга:
– Қўмита шунингдек, унинг тизимидаги ҳудудий бошқармалар ва идоравий мансуб ташкилотларда давлат тилини ривожлантиришга қаратилган чора-тадбирларни мувофиқлаштириш;
– Қўмита раиси ҳузурида маънавий-маърифий соҳани ва давлат тилини ривожлантириш масалаларини кўриб чиқиш ҳамда қарорлар қабул қилишда иштирок этиш;
– Қўмита раисининг маънавий-маърифий соҳани ва давлат тилини ривожлантиришга қаратилган буйруқ, қарор ва кўрсатмалари ижросини назорат қилиш;
– Қўмитада маънавий-маърифий соҳани ва давлат тилини ривожлантиришга оид ишларни самарали ташкил қилиш мақсадида вақтинчалик эксперт гуруҳларини тузиш;
-
давлат тили тўғрисидаги қонун ҳужжатлари ижросини таъминлаш бўйича вужудга келган ҳолатлар юзасидан Департаментга маълумотнома ва таклифлар киритиш;
-
давлат тили тўғрисидаги қонун ҳужжатларини такомиллаштириш жараёнида иштирок этиш;
-
Қўмитанинг Ахборот хизмати, Интернет жаҳон ахборот тармоғидаги веб-сайти ҳамда ижтимоий тармоқлардаги саҳифаларини мунтазам кузатиб бориш, давлат тили қоидаларининг бузилиши ҳолатлари аниқланганида, уларни бартараф этиш чораларини кўриш;
-
давлат бошқаруви, замонавий ва инновацион технологиялар, саноат, банк-молия тизими, ҳуқуқшунослик, дипломатия, ҳарбий иш, тиббиёт ва бошқа соҳаларга оид халқаро сўз ва атамаларнинг давлат тилидаги муқобили бўйича Департаментга таклифлар киритиш;
-
таълимнинг барча босқичларида давлат тилини замонавий ва инновацион технологиялар асосида мукаммал ўргатиш жараёнини ташкил этиш юзасидан Департаментга, манфаатдор вазирлик ва идораларга таклифлар киритиш;
-
ўзбек тилини ривожлантириш ҳамда тил сиёсатини такомиллаштириш бўйича концепция ва давлат дастурлари лойиҳаларини тайёрлашда иштирок этиш;
-
маслаҳатчи қонун ҳужжатларига мувофиқ бошқа ҳуқуқларга ҳам эга бўлиши мумкин.
-
Давлат тили бўйича маслаҳатчи Ўзбекистон Республикаси қонунлари, ушбу Низом ва бошқа қонун ҳужжатлари талабларига риоя этишга мажбурдир.
ДАВЛАТ ТИЛИ БЎЙИЧА РАИС МАСЛАҲАТЧИСИНИНГ ЖАВОБГАРЛИГИ
-
Давлат тили бўйича маслаҳатчининг тўғридан-тўғри жавобгарлиги қуйидагилардан иборат:
-
Қўмита раҳбарининг топшириқларини ва маслаҳатчига юклатилган функциялар ва вазифаларни ўз вақтида сифатли бажарилишига;
-
Қўмита томонидан лойиҳалаштирилаётган норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар, Марказий аппарат ҳамда ҳудудий бошқармалар томонидан чиқарилаётган хатларни имловий жиҳатдан ва ундаги жумлаларнинг тўғри тузилганлигига;
-
Қўмита томонидан лойиҳалаштирилаётган норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар, Марказий аппарат ҳамда ҳудудий бошқармалар томонидан чиқарилаётган барча ҳужжатлар раҳбариятга киришдан аввал юристга, ундан сўнг унинг назоратига ўтишига;
-
Қўмита раҳбарияти томонидан ҳужжатларда аниқланган хато ва камчиликлар учун жавобгарлик унинг зиммасига юклатилишига;
-
Ўзбекистон Республикасининг меҳнат қонунчилигига мувофиқ лавозим тавсифида назарда тутилган вазифаларни самарали бажаришга;
-
маслаҳатчига бириктирилган моддий бойликлардан хавфсиз ва эҳтиёткорлик билан фойдаланишга;
-
моддий зарар етказилганда – амалдаги меҳнат ва фуқаролик қонунларида белгиланган даражада;
-
давлат тили маслаҳатчиси фаолиятини тартибга солувчи қоидаларни бузиш холларида;
-
Қўмита раҳбарининг топшириқларини ва маслаҳатчига юклатилган функциялар ва вазифаларни ўз вақтида сифатли бажаришга;
-
хавфсизлик ва ёнғин хавфсизлиги қоидаларига риоя қилишга;
-
меҳнат ва ижро интизоми талабларига, ички ва белгиланган қоидаларга риоя қилишга;
-
тегишли ишларни ҳозирги лавозимга кирган шахсга (бошқа ишга ўтиши сабабли ёки лавозимидан озод қилинган ҳолда), агар у бўлмаса уни алмаштирган шахсга ёки бевосита раҳбарига ўз вақтида топшириши зарурлигига;
-
қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда лавозимга тайинланишига ва лавозимдан озод этилишига.