Zarur sifatga ega bo‘lmagan nuqsoni bor tovar sotilgan xaridor, agar nuqsonlar sotuvchi tomonidan aytilmagan bo‘lsa, o‘zining tanloviga ko‘ra 10 kun ichida talab qilish huquqiga ega (oziq-ovqat tovarlariga nisbatan xaridor xarid qilingandan keyin 24 soat mobaynida bunday huquqqa ega bo‘ladi):
- aynan shunday markadagi (model, artikuldagi) tovarga almashtirishni;
- xarid narxini tegishli ravishda qayta hisob-kitob qilgan holda boshqa marka (model, artikul)dagi aynan shunday tovarga almashtirishni;
- xarid narxi mutanosib ravishda kamaytirilishini;
- tovarning nuqsonlari darhol bepul bartaraf etilishini;
tovarning nuqsonlarini bartaraf etish xarajatlari qoplanishini talab etishga haqlidir.
Bunda xaridor zarur sifatga ega bo‘lmagan tovar sotilganligi oqibatida o‘ziga yetkazilgan zarar to‘liq qoplanishini talab qilishga haqlidir.
Xossalari bartaraf etib bo‘linmaydigan tovarning nuqsonlari aniqlangan taqdirda (pardoz-andoz buyumlari, maishiy kimyo tovarlari va boshqa tovarlar), xaridor o‘zining tanlashi bo‘yicha bunday tovarni zarur sifatga ega bo‘lgan tovar bilan almashtirishni yoxud xarid narxi mutanosib ravishda kamaytirilishini talab qilishga haqlidir.
Ko‘rsatib o‘tilgan talablarni taqdim etish o‘rniga, xaridor sotib olingan tovarni rad etishga va tovar uchun to‘langan pul summasi qaytarilishini talab qilishga haqlidir.
Zarur sifatga ega bo‘lmagan tovarni almashtirish yoki qaytarishda, xaridor o‘zi sotib olgan zarur sifatga ega bo‘lmagan tovarni sotuvchining hisobidan qaytarishi kerak.
Tovar uchun to‘langan pul summasini xaridorga qaytarishda sotuvchi tovardan to‘liq yoki qisman foydalanilganligi, uning tovar ko‘rinishi yo‘qolganligi yoki boshqa shunga o‘xshash holatlar tufayli tovarning qiymati pasaygan summani xaridordan ushlab qolishga haqli emas.
Maslahat:
- Ishlab chiqaruvchiga murojaat qilish:
Dastlab ishlab chiqaruvchiga murojaat qilish tavsiyasi oqilona qadamdir. Ba’zida mahsulotni noto‘g‘ri tushunish yoki noto‘g‘ri ishlatish tufayli muammolar paydo bo‘lishi mumkin. Ishlab chiqaruvchi foydalanuvchi bilan bog‘liq har qanday muammolarni hal qilish va mahsulotni to‘g‘ri ishlatish bo‘yicha tavsiyalar berishi mumkin.
- Pulni qaytarish yoki almashtirish uchun qaytarish:
Odatda, agar muammo haqiqatan ham nuqson ekanligi tasdiqlansa, pulni qaytarish yoki mahsulotni almashtirish uchun qaytarib berish tavsiya etiladi. Amalda chakana savdoda nuqsonli tovarlarni qaytarish yoki almashtirish qoidalari mavjud.
- Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish qo‘mitasiga murojaat qilish:
Agar nuqsonli tovarlar bo‘yicha muammo davom etsa va ishlab chiqaruvchi (sotuvchi) tomonidan hal etilmasa, iste’molchilar xarid (kassa) chekini ilova qilgan holda Raqobatni rivojlantirish va iste’molchilar huquqlarini himoya qilish qo‘mitasiga murojaat qilishlari mumkin.
